Een aantal rechtenstudenten van de universiteit van Leiden richtte 40 jaar geleden de Haagse Wetswinkel (HWW) op. Zij vonden dat er een ‘leemte in de rechtshulp’ was, omdat mensen met een laag inkomen in de kou bleven staan met hun juridische problemen. Er was te weinig expertise voor hun vragen, die vaak op terreinen als huur, arbeidsrecht, sociale verzekeringen lagen. Verder wierp het vragen van juridische hulp van een advocaat vaak een financiële drempel op.
De wetswinkel zou deze mensen een eerste hulp kunnen bieden bij hun problemen en ze verder kunnen begeleiden bij hun vragen van juridische aard.
De HWW wilde makkelijk bereikbaar en toegankelijk zijn. Daarom werd niet op één centraal adres advies gegeven, maar opende de HWW in een aantal wijken in Den Haag een spreekuur. Wijken die we nu ‘Krachtwijken’ noemen.
Omdat de HWW zag dat juridische problemen dikwijls gepaard gingen met een maatschappelijke probleem, werd al snel de samenwerking gezocht met het maatschappelijk werk in de wijken waar de HWW actief was.
De HWW wilde niet alleen die leemte in de rechtshulp opvullen. De HWW wilde ook een ‘structurele’ aanpak van die leemte en maakte zich sterk voor het opzetten van door de overheid gefinancierde juridische eerstelijnshulp. Bijvoorbeeld in de vorm van bureaus voor rechtshulp waar met name laag-betaalden terecht konden met hun juridische vragen en sociaal-juridische bijstand konden krijgen.
Als zulke bureaus zouden bestaan, was een wetswinkel niet meer nodig. Zo werd het een belangrijke doelstelling van de HWW om zichzelf overbodig te maken.
Uiteindelijk zijn dergelijke bureaus voor rechtshulp opgezet en weer verdwenen.
Er kwam een Juridisch Loket voor in de plaats.
Maar de HWW bleef bestaan. Blijkbaar is er nog steeds een leemte in de (eerstelijns) rechtshulp en is de HWW nog steeds niet overbodig.
Wetswinkeliers van de HWW uit die eerste periode, van wie velen in de advocatuur en rechtspraak terecht zijn gekomen, vinden het 40-jarig bestaan van de HWW een moment om zowel terug- als vooruit te kijken.
Het eerste spreekuur was in februari 1972. Het was inderdaad zonder fanfare, zoals de Haagsche Courant constateerde. En nu?
• Wat is er nu eigenlijk precies van onze idealen en voorgestelde oplossingen terechtgekomen?
• Vertoont de juridische hulpverlening nog steeds een leemte?
• Waarom komen nog steeds mensen bij de HWW aankloppen?
• Wat zou moeten veranderen om de HWW nu echt overbodig te maken?
Kortom: wanneer is het wèl tijd voor fanfare?
Daarom organiseren wij op vrijdag 26 oktober 2012 van 14.30 tot 17.00 uur in Concordia in Den Haag een symposium onder de titel ‘Toegang tot het recht?’ om over deze vragen te discussiëren.
Zie de pagina 'Symposium' voor meer informatie.